سرطان بینی چیست؟ چه کسانی به سرطان بینی مبتلا می شوند؟ آیا علائم شایع آن را می شناسید؟ این یک بیماری نادر اما خطرناک است. بنابراین کسانی‌که علائم مشکوک آن را مشاهده می‌کنند، لازم است هر چه سریع‌تر برای بررسی‌های بیشتربه متخصص مراجعه کنند. در این مقاله به صورت کامل به این موضوع پرداختیم که سرطان بینی چگونه بروز پیدا می‌کند و چه کسانی به آن مبتلا می شوند.
سرطان بینی چیست؟
سرطان بینی و سینوس‌ها نوعی سرطان نادر است که می‌تواند حفره بینی و سینوس‌ها را درگیر کند. حفره بینی، فضای پشت بینی است که در تنفس و تصفیه هوا نقش دارد، و سینوس‌ها حفره‌های کوچک پر از هوا در داخل بینی، استخوان گونه و پیشانی هستند که به تنظیم رطوبت و دمای هوای ورودی کمک می‌کنند. این نوع سرطان ممکن است در ابتدا با علائمی مشابه بیماری‌های شایع‌تر مانند سینوزیت یا سرماخوردگی ظاهر شود، اما تشخیص زودهنگام آن برای درمان مؤثر ضروری است. بنابراین قبل از آنکه به داروی سینوزیت روی بیاویرید، ابتدا علائم این بیماری را نیز بشناسید.
علائم ابتلا به سرطان بینی
این سرطان در ابتدا علائمی شبیه به بیماری‌های ساده مانند سرماخوردگی یا سینوزیت دارد. این موضوع باعث می‌شود تشخیص به موقع آن دشوار شود. آگاهی از علائم اولیه این بیماری می‌تواند به تشخیص زودهنگام و درمان مؤثر کمک کند.
شایع‌ترین علائم سرطان بینی و سینوس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- گرفتگی بینی : گرفتگی مداوم یک سمت بینی که با درمان‌های معمول برطرف نمی‌شود.
- خونریزی بینی: مشاهده خون در مخاط بینی یا خونریزی‌های مکرر.
- کاهش حس بویایی: از دست دادن توانایی بوییدن به‌طور تدریجی یا ناگهانی.
- ترشح مخاط خونی: خروج ترشحات خونی یا غلیظ از بینی.
- تخلیه مخاط در گلو: احساس مداوم خلط پشت گلو که ممکن است با بلع مشکل‌ساز شود.
علائم مراحل پیشرفته سرطان بینی:
- درد یا بی‌حسی صورت: احساس ناراحتی یا بی‌حسی در ناحیه گونه‌ها که دائمی است.
- غدد متورم گردن: بزرگ شدن غدد لنفاوی در گردن که نشانه گسترش بیماری است.
- اختلال بینایی: دوبینی یا کاهش بینایی به علت فشار تومور.
- برآمدگی چشم: جابه‌جایی یا برآمدگی غیرطبیعی یک چشم.
- آب‌ریزش چشم: اشک‌ریزی مداوم بدون دلیل مشخص.
- درد یا فشار در گوش: ناراحتی یا درد دائمی در یک گوش که ممکن است ناشی از فشار تومور باشد.
- توده یا زائده روی صورت یا سقف دهان: وجود رشد غیرطبیعی که با گذشت زمان بزرگ‌تر می‌شود.
تشخیص زودهنگام این علائم و مراجعه به متخصص می‌تواند نقش مهمی در درمان موفقیت‌آمیز داشته باشد.
چه زمان به متخصص مراجعه کنیم؟
یک منبع در اینباره اینگونه می نویسد:
See a GP if you notice any unusual or persistent symptoms. It’s very unlikely they’ll be caused by nasal or sinus cancer, but it’s worth getting them checked out. If a GP thinks you might need some tests to find out what’s causing your symptoms, you’ll usually be referred to an ear, nose and throat (ENT) consultant at a hospital.
در صورت مشاهده علائم غیر معمول یا مداوم به پزشک عمومی مراجعه کنید. خیلی بعید است که آنها به دلیل سرطان بینی یا سینوس ایجاد شوند، اما ارزش دارد که آنها را معاینه کنید. اگر پزشک عمومی فکر کند ممکن است برای یافتن علت علائم شما به آزمایشاتی نیاز داشته باشید، معمولاً به یک مشاور گوش، حلق و بینی (ENT) در بیمارستان ارجاع داده می‌شوید.
تشخیص سرطان بینی چگونه انجام می شود؟
تشخیص سرطان بینی و سینوس‌ها به کمک روش‌های تخصصی انجام می‌شود که هرکدام هدف خاصی دارند. ابتدا پزشک ممکن است از آندوسکوپی بینی استفاده کند. در این روش، یک لوله باریک و انعطاف‌پذیر که در انتهای آن دوربین قرار دارد، وارد بینی می‌شود تا ساختارهای داخلی به‌دقت بررسی شوند. این فرآیند ممکن است کمی ناراحت‌کننده باشد، اما با استفاده از اسپری بی‌حس‌کننده در پشت گلو، تحمل آن برای بیمار آسان‌تر می‌شود.
اگر در طول آندوسکوپی نواحی مشکوک مشاهده شود، نمونه‌برداری (بیوپسی) انجام می‌گیرد. در این مرحله، بخشی کوچک از بافت برداشته می‌شود تا در آزمایشگاه برای وجود سلول‌های سرطانی بررسی گردد. این روش به‌طور مستقیم به تأیید تشخیص کمک می‌کند.
برای بررسی گسترش احتمالی سرطان به غدد لنفاوی، از آسپیراسیون با سوزن ظریف استفاده می‌شود. در این روش، با وارد کردن سوزن به غدد لنفاوی، مایع و سلول‌ها استخراج می‌شوند تا تحلیل شوند. این مرحله به پزشک کمک می‌کند تا میزان پیشروی بیماری را ارزیابی کند.
در صورت تأیید سرطان، آزمایش‌های تصویربرداری مانند سی‌تی‌اسکن، MRI، PET اسکن یا اولتراسوند انجام می‌شود. این روش‌ها به پزشک امکان می‌دهند که اندازه، موقعیت، و میزان گسترش تومور را مشخص کرده و مرحله‌بندی دقیقی برای بیماری انجام دهد. چنین اطلاعاتی برای برنامه‌ریزی درمان بسیار حیاتی است.
چه کسانی به سرطان بینی مبتلا می شوند؟
چه کسانی در معرض ابتلا به سرطان بینی قرار دارند؟ در پاسخ به این سوال باید گفت احتمال بروز این اختلال در برخی شرایط ممکن است بیشتر شود. در ادامه به صورت دقیق‌تر به این موارد خواهیم پرداخت:
- قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض مواد خاص: افرادی که به‌مدت طولانی با موادی مانند گرد و غبار چوب، گرد و غبار چرم، الیاف پارچه، نیکل، کروم و فرمالدئید در تماس هستند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان بینی قرار دارند. این مواد می‌توانند به مرور زمان باعث تحریک و آسیب به بافت‌های داخل بینی شوند.
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن با افزایش خطر انواع مختلف سرطان، از جمله سرطان بینی و سینوس، ارتباط مستقیم دارد. هر چه مدت زمان مصرف سیگار بیشتر باشد، احتمال آسیب به سلول‌های داخل بینی و سینوس‌ها افزایش می‌یابد.
- عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV): ویروس پاپیلومای انسانی گروهی از ویروس‌ها است که می‌تواند پوست و غشاهای مرطوب مانند دهان و گلو را تحت تأثیر قرار دهد. برخی از انواع این ویروس با ایجاد تغییرات سلولی خطر ابتلا به سرطان‌های مختلف از جمله سرطان بینی را افزایش می‌دهند.
درمان سرطان بینی
درمان سرطان بینی به عوامل مختلفی مانند مرحله سرطان، میزان گسترش آن و وضعیت کلی سلامتی بیمار بستگی دارد. روش‌های درمانی به صورت ترکیبی یا جداگانه استفاده می‌شوند:
- جراحی: جراحی برای برداشتن تومور اصلی انجام می‌شود. این عمل ممکن است به دو صورت انجام گیرد: جراحی باز که شامل برش‌های خارجی است یا جراحی سوراخ کلید (میکروسکوپی آندوسکوپی) که از طریق بینی و با استفاده از ابزارهای پیشرفته انجام می‌شود.
- رادیوتراپی: در این روش از پرتوهای پرانرژی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. رادیوتراپی ممکن است قبل از جراحی برای کوچک کردن تومور یا بعد از آن برای از بین بردن باقی‌مانده سلول‌های سرطانی به کار رود.
- شیمی‌درمانی: شیمی‌درمانی با استفاده از داروها به کوچک کردن یا کند کردن رشد تومور کمک می‌کند. این روش ممکن است برای کاهش خطر بازگشت سرطان پس از جراحی نیز استفاده شود.
انتخاب روش درمانی به‌طور خاص برای هر بیمار طراحی می‌شود تا بهترین نتیجه حاصل شود.
در نهایت بدانید
در پایان، تشخیص و درمان سرطان بینی نیازمند توجه دقیق و اقدامات سریع است. اگرچه این نوع سرطان نادر است، اما آگاهی از علائم و عوامل خطر می‌تواند نقش حیاتی در تشخیص زودهنگام و موفقیت‌آمیز درمان ایفا کند. افراد باید به علائم مشکوک توجه کرده و در صورت بروز آنها، هر چه سریع‌تر به متخصص مراجعه کنند. درمان این سرطان به وضعیت هر بیمار و مرحله پیشرفت بیماری بستگی دارد و ممکن است شامل جراحی، رادیوتراپی و شیمی‌درمانی باشد. با اقدامات به موقع و درمان‌های مناسب، می‌توان به نتایج بهتری در مقابله با این بیماری دست یافت.
