سوت کشیدن گوش یا وزوز گوش یک اختلال شایع است که به صورت احساس صدای زنگ، سوت یا صداهای مشابه در گوش‌ها بروز می‌کند، بدون اینکه منبع خارجی داشته باشد. این مشکل می‌تواند به‌طور دائمی یا موقت ایجاد شود و در بسیاری از افراد، به‌ویژه در سنین بالاتر، مشاهده می‌شود. علائم آن شامل صدای زنگ، وزوز یا شنیدن صداهای مختلف در گوش است که می‌تواند به‌شدت بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد. در این مقاله، به بررسی علائم، علل و روش‌های پیشگیری و درمان خانگی سوت کشیدن گوش پرداخته‌ایم تا به شما کمک کنیم این مشکل را بهتر درک کرده و از آن پیشگیری کنید.
منظور از سوت کشیدن گوش چیست؟
سوت کشیدن گوش (وزوز گوش) به حالتی گفته می‌شود که فرد صدای زنگ، سوت یا صداهای دیگری را در یک یا هر دو گوش خود احساس می‌کند، در حالی که این صداها منبع خارجی ندارند و دیگران قادر به شنیدن آنها نیستند. این مشکل نسبتاً شایع است و حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد افراد به‌ویژه در افراد مسن را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
علت وزوز گوش معمولاً به مشکلات زمینه‌ای مانند کاهش شنوایی ناشی از افزایش سن، آسیب به گوش یا اختلالات سیستم گردش خون مربوط می‌شود. در بسیاری از موارد، درمان علت اصلی یا استفاده از روش‌هایی برای کاهش آن، می‌تواند شدت وزوز را کم کند.
علائم سوت کشیدن گوش چیست؟
این مشکل ممکن است دائمی باشد یا گاهی ظاهر شده و دوباره از بین برود. در موارد نادر، صدای وزوز به‌صورت ضربان‌دار و هم‌زمان با ضربان قلب شنیده می‌شود که به آن وزوز ضربانی می‌گویند. از جمله علائم و حالاتی که افراد آن را تجربه می‌کنند، شامل موارد زیر می‌شود:
- شنیدن صدای زنگ، وزوز و یا شنیدن صدا یه شکل های دیگری نظیر زمزمه در گوش
- شدت صدا می‌تواند کم یا زیاد باشد
- احساس صدا در یک یا هر دو گوش
- مشکل در تمرکز یا شنیدن صداهای محیط
- دائم بودن یا متناوب بودن وزوز
- وزوز ضربانی (شنیدن صدا هم‌زمان با ضربان قلب)
علت سوت کشیدن گوش چیست؟
وزوز گوش به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود که برخی از آنها به مشکلات شنوایی، عفونت‌ها یا آسیب‌های فیزیکی مرتبط هستند. این مشکل به‌ویژه در افراد مسن و کسانی که به‌طور مداوم در معرض صداهای بلند قرار دارند، شایع‌تر است. از جمله دلایل آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کم شنوایی: آسیب به سلول‌های مویی گوش داخلی که مسئول تبدیل صداها به سیگنال‌های الکتریکی هستند، می‌تواند باعث وزوز گوش شود. این آسیب می‌تواند در اثر افزایش سن یا قرار گرفتن در معرض صداهای بلند ایجاد شود.
- عفونت یا انسداد مجرای گوش: تجمع مایع در عفونت گوش یا جرم گوش می‌تواند مجرای گوش را مسدود کرده و فشار در گوش را تغییر دهد، که منجر به وزوز گوش می‌شود.
- آسیب‌های سر یا گردن: ضربه به سر یا گردن می‌تواند تأثیراتی بر گوش داخلی و اعصاب شنوایی داشته باشد و باعث وزوز در یک گوش شود.
- داروها: برخی داروها، مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)، آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد مالاریا، می‌توانند باعث وزوز گوش شوند. افزایش دوز این داروها ممکن است شدت وزوز را بدتر کند، اما قطع مصرف آنها معمولاً وزوز را از بین می‌برد.
چه کسانی در معرض ابتلا به سوت کشیدن گوش هستند؟
اگر کم و بیش این اختلال را تجربه می کنید شاید برایتان جالب باشد بدانید چه چیزهایی وزوز گوش را تحریک می‌کند. چندین عامل می‌توانند باعث تحریک وزوز گوش شوند یا خطر ابتلا به آن را افزایش دهند. قرار گرفتن در معرض صداهای بلند یکی از مهم‌ترین دلایل است، اما عواملی مانند سن، جنسیت، مصرف دخانیات و الکل، و برخی مشکلات سلامتی نیز نقش دارند. برای کسب اطلاهات بیشتر در این خصوص توجه شما را به جدول زیر جلب می‌کنیم:
| عامل | توضیحات |
| صداهای بلند | قرار گرفتن در معرض صداهای بلند مانند تجهیزات سنگین، اره‌های زنجیری، سلاح‌های گرم، و پخش موسیقی با صدای بلند از دستگاه‌های MP3. |
| سن | با افزایش سن، تعداد رشته‌های عصبی در گوش کاهش می‌یابد که ممکن است منجر به مشکلات شنوایی و وزوز گوش شود. |
| جنسیت | مردان بیشتر از زنان احتمال دارند که وزوز گوش را تجربه کنند. |
| مصرف دخانیات و الکل | افراد سیگاری و افرادی که الکل مصرف می‌کنند بیشتر در معرض وزوز گوش قرار دارند. |
| مشکلات سلامتی | چاقی، مشکلات قلبی عروقی، فشار خون بالا، آرتریت، و آسیب سر می‌توانند خطر ابتلا به وزوز گوش را افزایش دهند. |
عوارض سوت کشیدن گوش
شاید برایتان جالب باشد بدانید که سوت کشیدن گوش که تقریباً اغلب آن را تجربه می‌کنید، برای شما عوارض دارد یا خیر. در پاسخ به این سوال باید گفت بله. خطرات آن شامل مواردی می‌شود که شما را به این فکر وا می‌دارد که هر چه سریع‌تر به متخصص مراجعه کنید.
- خستگی
- استرس
- مشکلات خواب
- مشکل در تمرکز
- مشکلات حافظه
- افسردگی
- اضطراب و تحریک‌پذیری
- سردرد
- مشکلات کار و زندگی خانوادگی
با دانستن عوارض شاید این سوال برایتان ایجاد شود چه زمان برای درمان سوت کشیدن گوش باید به متخصص مراجعه کرد؟ در پاسخ به این سوال یک منبع این چنین می‌نویسد:
Some people aren’t very bothered by tinnitus. For other people, tinnitus disrupts their daily lives. If you have tinnitus that bothers you, see your doctor.
برخی افراد از وزوز گوش خیلی اذیت نمی شوند. برای افراد دیگر، وزوز گوش زندگی روزمره آنها را مختل می کند. اگر وزوز گوش دارید که شما را آزار می دهد، به پزشک خود مراجعه کنید.
روش های پیشگیری و درمان خانگی سوت کشیدن گوش
در بسیاری از موارد، وزوز گوش قابل پیشگیری نیست، اما اقدامات احتیاطی خاص می‌تواند به کاهش شدت و جلوگیری از برخی انواع وزوز گوش کمک کند. در ادامه، برخی روش‌ها برای کاهش خطر وزوز گوش آورده شده است:
- استفاده از محافظ شنوایی: قرار گرفتن در معرض صداهای بلند می‌تواند به شنوایی آسیب بزند. از محافظ گوش به ویژه در محیط‌های پر سر و صدا مانند کار با ماشین‌آلات یا استفاده از سلاح گرم، برای جلوگیری از آسیب به اعصاب شنوایی خود استفاده کنید،
- کاهش صدا: از گوش دادن به موسیقی با صدای بلند یا استفاده طولانی‌مدت از هدفون‌های پرصدا خودداری کنید. این کار می‌تواند به جلوگیری از کاهش شنوایی و وزوز گوش کمک کند.
- مراقبت از سلامت قلب و عروق: ورزش منظم، تغذیه سالم و حفظ سلامت رگ‌های خونی می‌تواند به جلوگیری از وزوز گوش مرتبط با مشکلات قلبی و عروقی کمک کند.
- محدود کردن مصرف الکل، کافئین و نیکوتین: مصرف بیش از حد این مواد می‌تواند جریان خون را تحت تأثیر قرار دهد و به وزوز گوش دامن بزند.
سخن آخر
در نهایت، وزوز گوش یا سوت کشیدن گوش مشکلی است که می‌تواند تأثیرات منفی زیادی بر کیفیت زندگی افراد داشته باشد. اگرچه در بسیاری از موارد این مشکل قابل پیشگیری نیست، اما با اقداماتی مانند استفاده از محافظ شنوایی، کاهش قرار گرفتن در معرض صداهای بلند، و مراقبت از سلامت عمومی، می‌توان شدت آن را کاهش داد. در صورت مواجهه با علائم وزوز گوش، مهم است که به موقع به پزشک مراجعه کرده و از درمان‌های مناسب برای کاهش این مشکل بهره‌مند شوید. توجه به این نکات می‌تواند به حفظ سلامت شنوایی شما و جلوگیری از عوارض جانبی ناشی از وزوز گوش کمک کند.
